
Շարքային Բախշիկ Հակոբյան. «Բոլորս մտածում էինք՝ թուրքերը հանկարծ առաջ չգան»
Թալիշում վիրավորված ալավերդցի շարքային Բախշիկ Հակոբյանին հիվանդանոցից հետո թույլ են տվել վերականգնվել տանը` մոր խնամքի ներքո:
«Գումարտակի հրամանատարին զինվորներով շատ ենք սիրում: Ինքը մարդկային հրամանատար է: Հրամանատարին նաև իր դուխի համար ենք շատ սիրում: Զինվորի հոգեբանության մեջ մտնող մարդ է: Մեր մարտական գործողությունը անձամբ էր ղեկավարում: Առջևից ինքն էր գնում: Առ այսօր դիրքերից չի իջել: Մեր տղերքի հետ ա: Ապրիլի 1-ի լույս 2-ի գիշերը գումարտակում զոհեր չլինելու համար պարտական ենք հրամանատարի զգոնությանը: Նա հենց առաջին ականանետից կողմնորոշվեց, թե ինչ է կատարվում և մեր գումարտակը հանեց բատալիոնից»: Սա շարքային զինվոր Բախշիկ Հակոբյանի գնահատականն է քառօրյա պատերազմի օրերին գումարտակի հրամանատար Արթուր Դարբինյանի գործողություններին: Բախշիկը 1992 թվականի սեպտեմբերի 2-ին Ղարաբաղի Վաղուհաս գյուղի կատաղի ճակատամարտում զոհված՝ մահապարտ Լադիկ Հակոբյանի թոռն է: Հայրը՝ ազատամարտիկ Արտաշ Օհանյանը նույնպես մահապարտներից է, կռվել է Մարտակերտում և Վաղուհասում:
Բախշիկն ապրիլի 1-ի հերթափոխից հետո ընկերների հետ իջնում է գումարտակ՝ հանգստանալու: Նրա պապտմելով, ապրիլի 1-ի լույս 2-ի գիշերը Թալիշի վրա գցված 1-ին արկից հրամանատարը գումարտակի բոլոր զինվորներին հանել է քնից. «Երկրորդ ականանետից հետո մեր ամբողջ բատալիոնը տեղափոխվեց 1-ին հարկ: Առաջին հարկում մնացինք մինչև լույս: Բոլորս մտածում էինք, որ լույսը կբացվի և ամեն ինչ կընթանա սովորական, որովհետև նման բան շատ է եղել»,-պատմեց Բախշիկը:
Առավոտյան հրաման է տրվել դուրս գալ գումարտակից: Հրամանատարը իրավիճակը ներկայացնում է գումարտակի զինվորներին, նաև բացատրում, թե ինչ պետք է անեն: Ապրիլի 2-ի առավոտյան իրենց գործողությունների մասին Բախշիկը պատմում է. «Մենք տեսնում էինք, թե թուրքերը ինչպես են գալիս: Պետք է դուրս գայինք նրանց ընդառաջ, ուրիշ ձև չունեինք: Արդեն գիտեինք, որ մեր դիրքերից մի քանիսը վերցրել են»: Այդ մասին զինվորներին հայտնել էր հրամանատարը:
Ապրիլի 2-ին` ժամը 2-ի սահմաններում գումարտակը Թալիշից դուրս է գալիս դիրքեր բարձրանալու համար: Զինվորները թաքնվելով բարձրանում և դանդաղ առաջ են գնում դեպի դիրքեր: Շուտով թաքնվում են մի տան հետևում: Այդ ժամանակ Բախշիկը սաղավարտը հանում է գլխից: Դասակի հրամանատար Լիոնիդ Թադևոսյանը թույլ չի տալիս: «Ասաց` Բախշիկ, մի հանի սաղավարտդ, պահիր գլխիդ»: Լարվածությունից և ամեն ինչից գլուխս ցավում էր: Սաղավարտը դրեցի, մի երկու րոպե հետո ականի բեկորը հարվածեց քթիս: Ես ոչինչ չզգացի, ուղղակի մի հատ ալիք խփեց ինձ, ես կպա պատին: Ականի բեկորը նաև մեր դասակի զինվորներից մեկի ձեռքին էր կպել»,- հիշեց Բախշիկը:
Վիրավորները շարունակել են իրենց առաջխաղացումը: Գումարտակի հրամանատարին զեկուցում են վիրավորների մասին: Հրամանատարը հանձնարարում է նրանց թողնել ապահով տեղում, իսկ դասակին հրամայում է առաջ գնալ: Վիրավորները չեն լքել շարքերը: Դասակի հրամանատարը նրանց ստիպողաբար նստեցրել է շտապօգնության մեքենա. «Ինձ տեղափոխեցին Մարտակերտի հոսպիտալ: Անընդհատ քթիցս արյուն էր հոսում: Այստեղ չհասկացան քթիս որ մասից է հոսում արյունը: Տեղափոխեցին Ստեփանակերտի հոսպիտալ: Բժիշկն ասաց` քթիս միջնապատն է վնասվել, ասկոլկեն մնացել է աջ կողմում, պետք է հեռացվի: Գիշերը նարկոզով մեկը հեռացրին: Մյուսը հեռացնելու համար ինձ տեղափոխեցին Սիսիանի հոսպիտալ: Երևանից մասնագետ բժիշկ եկավ Սիսիան ՝ ինձ և էլի մեկ վիրավոր զինվորի վիրահատելու համար: Քթի մասնագետ էր: Պրոֆեսոր էր: Նրա վիրահատությունը ինձ շատ օգնեց, թե չէ դեռ հոսպիտալում կլինեի»,-բացատրեց Բախշիկը: Նրա խոսքով, հարձակման ժամանակ գումարտակից երկու սպա և մեկ զինվոր է զոհվել, նաև վիրավորներ են եղել: Բախշիկը նաև նկատել էր, որ գումարտակի դեմ թուրքական ու ադրբեջանական ահաբեկիչներ են կռվում. «Իրենց դեմքին նայելով չէիր ասի 18,19 կամ 20 տարեկան զինվորներ են: Հատուկ պատրաստված մի 30-40 տարեկան ահաբեկիչներ էին»,- ասաց նա: Վիրավոր զինվորը հիշեց նաև գրոհի գնալիս ընկերների և իր հոգեվիճակը. «Բոլորս մտածում էինք մեր դիրքերը հետ վերցնելու մասին: Մտածում էինք՝ թուրքերը հանկարծ չգան առաջ»,-պատմեց նա:
![]() |
![]() |
մայրը | հայրը |
Հոսպիտալում գտնվող Բախշիկին ընկերներ են տեղեկացրել գումարտակի կորցրած բոլոր դիրքերը հետ վերցնելու մասին: Բախշիկին հարցրի իր բանակային կյանքի ամենագեղեցիկ հիշողության մասին: Ժպտաց: «Ամենագեղեցիկ օրս ծննդյանս օրն էր, 2015թ.-ի մարտի 25-ին: Ես չէի ուզում նշել, ընկերներս ինձնից թաքուն նախապատրաստվել էին, սեղան էին գցել: Դրանից մեծ նվեր չկար ինձ համար: Բանակային ընկերությունը ուրիշ ընկերություն է: Բոլորս տանից կտրված՝ իրար հասկանում ենք»,-պատմում է նա:
«Անպատմելի բան է, թե ինչ եմ զգացել Թալիշի վրա թուրքերի հարձակման մասին լսելուց հետո: Հեռուստացույցով թշնամու հարձակման ուղղությունը ցույց էին տալիս, ես տեսա , որ դա Թալիշն է: Միացրեցի ինտերնետը, կոմենտներում կարդացի, որ Թալիշի զորամասը չկա: Ու էլ չգիտեմ` ինչ եղա: Ես որոշել էի որպես կամավոր գնամ երեխիս հետ թշնամու դեմ կռվելու»,- արտասվելով պատմեց Բախշիկի մայրը՝ Հասմիկ Հակոբյանը: Վերջինս որդու վիրավորվելու մասին ապրիլի 3-ին` ժամը 22-ի սահմաններում է տեղեկացել: «Գիշերը ժամը 2-ին դուրս եկանք, արդեն գիտեինք, որ Բախշիկը Ստեփանակերտի հոսպիտալում է: Բախշիկն ասաց, մամ, լավ եմ, քթից եմ վիրավորվել: Ես մտածում էի, որ երեխաս էլ քիթ չունի, երեխիս տեսքը կորչելու է, ամբողջ ճանապարհին մտքիս որոշում էի, որ փող եմ հավաքելու՝ Բախշիկին պլաստիկ վիրահատության տանելու համար»,- պատմեց Հասմիկը: Բախշիկը երկու օր հոսպիտալում ոչինչ չի ուտում: Ապրիլի 4-ի առավոտյանը Հասմիկը ամուսնու հետ հասնում է Բախշիկի մոտ:
Մայրը երախտագիտությամբ պատմեց վիրավոր որդու նկատմամբ Ստեփանակերտի հոսպիտալի բուժքույրերի հոգատարության մասին. «Բախշիկն ասաց՝ մամ, էս էլ երկու անգամ է հոսպիտալի քույրերը տանից ինձ համար ուտելիք են բերել և մինչև ժամը 11-ը երկու անգամ ստիպելով կերակրել են: Մոտեցա բուժքույրերին շնորհակալություն հայտնեցի»:
Երբ առաջին անգամ այցելեցի Բախշիկենց տուն , նա Սիսիանի հոսպիտալում էր: «Ինչպիսի տղա է Բախշիկը»,- հարցրի նրա Հռիփսիմե տատին:
«Սիրուն տղա է, իմ թոռնիկը: Շատ ջիգյարով է: Իր խոսքի տեր մարդ է: Շատ հարցերում կարողանում է մեզ չլսել: Կբարկացնի, հետո կգա կհամբուրի: Բախշիկը արտակարգ սովորող չէր, բայց, երբ իրեն ագիտացիա արեցինք , որ անհրաժեշտ է բարձրագույն կրթություն ունենալ, պարապեց և ընդունվեց Երևանի պետական մանկավարժական համալսարանի պատմության ֆակուլտետը: Նա 1-ին կուրսից է մեկնել բանակ: Զորացրվելուց հետո կշարունակի: Սկզբունքներ ուներ, եթե ուզում էր, սովորում էր: Ես գնացել եմ հոսպիտալում իրեն տեսել: Իրեն այնպես էր պահում, կարծես վիրավոր չլիներ»,- հպարտացավ տիկին Հռիփսիմեն:
Բախշիկի հայրը ՝ Արտաշ Օհանյանը 4-օրյա պատերազմում որդու համար ապրած անհանգստություններից դժվարացավ մեզ հետ խոսել: Բախշիկն ասաց, որ հայրական կողմից իր նախնիները Ղարաբաղից են: Նա Ղարաբաղում ծառայում է 2014թ. հուլիսի 17-ից: Արդեն 1,5 տարի է դիրքերում է լինում, 18 հերթափոխ է արել: Հրաժեշտից առաջ Բախշիկ Հակոբյանը հայտնեց, որ մայիսի 2-ին մեկնելու է հոսպիտալ: Առողջական վիճակը ստուգելուց հետո այնտեղից կմեկնի դիրքեր. «Ես ուրախ եմ, որ հետ եմ վերադառնում գումարտակ: Ուրախ եմ, որ նորից ընկերներիս կողքին եմ լինելու»,- ասաց Բախշիկը: Հարցրի մահապարտ պապի մասին: Ասաց, որ նրա զոհվելուց հետո է ծնվել. «Բայց ասում են` իմ համառ բնավորությամբ նման եմ Լադիկ պապիս»,-ժպտալով պատասխանեց նա:
Մեկնաբանություններ (2)
Մեկնաբանել