Տեսանյութեր
Լուսանկարներ
Բարոյականություն կանադական ձեւով. մի ձեռքով կզինենք ձեզ սպանողներին, իսկ մյուսով մի քիչ օգնություն կտանք ողջ մնացածներիդ
Կանադան ժամանակակից թանկարժեք տեխնոլոգիա է վաճառել Թուրքիային, որը հետո հայտնվել է Ադրբեջանի ձեռքում եւ օգնել վերջինիս առավելություն ստանալ Արցախի դեմ սանձազերծած վերջին պատերազմում: Բազմաթիվ մարդկանց սպանության միջոց դարձած համակարգերն արտահանած Կանադան հայտարարել է, թե օգնություն կտրամադրի պատերազմից տուժած անձանց: Փաստորեն, մի ձեռքով այս երկիրը զենք է վաճառում ու միլիոններ դնում գրպանը, իսկ մյուս ձեռքը «մեծահոգաբար» տանում է այդ նույն գրպանն ու «մարդասիրական օգնություն» հատկացնում այդ զենքից տուժածներին:
Հոկտեմբերի 19-ին Արցախի հակաօդային ուժերն առաջին անգամ ձեռք բերեցին հստակ ապացույց այն մասին, որ սեպտեմբերի 27-ին պատերազմ սանձազերծած Ադրբեջանը, որին աջակցում էին Թուրքիան, իսլամիստական ծայրահեղական խմբավորումներն ու ահաբեկիչները եւ մի քանի այլ պետություններ, ակտիվորեն կիրառում էր ոչ միայն իսրայելական արտադրության ԱԹՍ-ներ, այլեւ թուրքական «Bayraktar TB2» տեսակի հարվածային դրոններ:
Նախ՝ ամսի 19-ին Արցախի պաշտպանության բանակը տեսանյութ հրապարակեց, որտեղ երեւում է թուրքական ԱԹՍ-ի վրա կիրառվող տեսախցիկը:
Ամսի 20-ին ՀՀ ՊՆ մամուլի խոսնակ Շուշան Ստեփանյանը հայտնեց, որ կանադական «WESCAM» ընկերության «CMX-15D» մոդելի հեռակառավարվող տեսախցիկն արտադրվել է այս տարվա հունիսին, իսկ թուրքական «Bayraktar TB2»-ի վրա դրվել սեպտեմբերին: Տեսախցիկն ընդհանուր աշխատել էր 31 ժամ:
Իրականում «CMX-15D»-ն ավելին է, քան սովորական տեսախցիկը: Այն օպտիկական տվիչ է եւ թիրախի հայտնաբերման համակարգ: Դրա արտադրող «WESCAM»-ը (այլ կերպ՝ «L3Harris WESCAM») ամերիկյան «L3Harris Technologies»-ի դուստր ձեռնարկությունն է:
Ըստ Փաշինյանի՝ մյուսները պետք է հետեւեին Կանադայի օրինակին
Դեռ պատերազմի սկզբին հաղորդագրություններ կային այն մասին, որ Ադրբեջանը կիրառում է թուրքական դրոններ, որոնց վրա օգտագործվում են կանադական համակարգեր: Այս ֆոնին Կանադայի վարչապետ Ջասթին Թրյուդոն հայտարարեց, որ իրենց արտահանումները չպետք է հակասեն որդեգրված սկզբունքներին ու օրենքներին: Ըստ Կանադայի ներմուծման եւ արտահանման թույլտվության ակտի՝ արգելվում է զենք-զինամթերքի վաճառքը, եթե այն կարող է օգտագործվել միջազգային մարդասիրական կանոնների կամ մարդու իրավունքների ոտնահարման նպատակով: Իր հերթին արտգործնախարար Ֆրանսուա Ֆիլիպ Շամպանը որոշեց սառեցնել ռազմական սարքավորումների մատակարարումը Թուրքիային եւ հետաքննություն սկսել: Սա առաջացրեց Թուրքիայի դժգոհությունը:
Հոկտեմբերի 20-ին, ոգեւորված թուրքական դրոնի ապացուցված խոցումով եւ մինչ այդ արդեն հայտնի դարձած Կանադայի դիրքորոշմամբ, ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը սոցցանցում հայտարարեց, որ պատերազմի անցած օրերին հայկական կողմը խոցել է մոտ 10 հատ «Bayraktar TB2», բայց դրանցից ոչ մեկը պաշտպանության բանակի կողմից վերահսկվող տարածքում չէր ընկել՝ ի տարբերություն այս մեկի: «Կարծես վերջապես «Bayraktar»-ի բեկորներ ունենք, ինչից ակնհայտ է դառնում, որ այն արտադրվել է սեպտեմբերին, իսկ գերժամանակակից տեսախցիկը Կանադայում արտադրվել է հունիսին: Ինչով է սա կարեւոր. կոնկրետ փաստով ապացուցվում է Թուրքիայի անմիջական ներգրավվածությունը Արցախի դեմ մղվող ահաբեկչական պատերազմում եւ դրա նախապատրաստություններին: Եվ այն երկրները, որոնք «Bayraktar»-ի համար անհրաժեշտ բաղադրամասեր են մատակարարում Թուրքիային, այս փաստի բերումով պետք է հետեւեն Կանադայի օրինակին եւ կասեցնեն հետագա մատակարարումները»,- հայտարարեց Փաշինյանը:
Իրականում, սակայն, այս ոգեւորությունը, որը մասամբ փոխանցվեց նաեւ հասարակությանը, տեղին չէր, քանի որ պատմությունը ունի շատ ավելի խորը արմատներ: Կանադական տեսախցիկները Թուրքիա արտահանելու շուրջ կուլիսներում բուռն իրադարձություններ էին տեղի ունեցել 2019-ի աշնանից մինչեւ այս տարվա գարուն-ամառ, որոնցից թե՛ Հայաստանում, թե՛ Կանադայում շատերն անտեղյակ են եղել: Բայց ահա կանադական ricochet.media կայքը կարողացել է բացահայտել այն առանցքային դրվագները, որոնց հետեւանքները հետագայում բեկումնային ազդեցություն ունեցան պատերազմում՝ հաշվի առնելով կանադական համակարգով աշխատող թուրքական հարվածային ԱԹՍ-ների հասցրած մեծ վնասներն ու նաեւ դրանց շնորհիվ թշնամու բանակի ստացած առավելությունը:
Իսկ ի՞նչ էր արել Կանադան
2019 թ. հոկտեմբերին, հաշվի առնելով Թուրքիայի ներխուժումը Սիրիայի տարածք եւ մասնավորապես քրդական ուժերի դեմ ռազմական գործողությունների ընթացքում նաեւ «Bayraktar TB2» ԱԹՍ-ների լայն կիրառությունը, Կանադան դադարեցրել էր զենք-զինամթերքի, այդ թվում՝ դրոնների եւ այլ հարթակների վրա կիրառվող էլեկտրաօպտիկական տեխնոլոգիաների մատակարարումը Թուրքիային: Սակայն արդեն 2020 թ. ապրիլին միայն այս տիպի սարքերի համար բացառություն էր արվել: Ընդ որում՝ այդ ամիս վարչապետ Թրյուդոն հեռախոսազրույց էր ունեցել Թուրքիայի նախագահ Էրդողանի հետ: Դրանից հետո կանադական կառավարությունը «WESCAM»-ի հետախուզման եւ թիրախի հայտնաբերման համակարգերի արտահանման թույլտվություններ էր տվել, եւ, ըստ տեղական «The Globe and Mail»-ի, առնվազն այդպիսի 7 համակարգ էր արտահանվել Թուրքիա:
Ոչ պատահականորեն այդ նույն ընթացքում՝ այս տարվա հունիսին, Ադրբեջանի ՊՆ Զաքիր Հասանովը հայտարարեց Թուրքիայից ԱԹՍ-ներ ձեռք բերելու աշխատանքների մասին՝ չնշելով դրոնների կոնկրետ տեսակը: Հայկական razm.info-ն մեջբերել էր «Ազերիդիֆենս» կայքին, որը գրել էր, թե հնարավոր է երկու տարբերակ՝ «Bayraktar TB2» եւ «Anka-S»: Ադրբեջանական լրատվամիջոցը, հղում անելով իր անանուն աղբյուրին, գրել էր, որ Ադրբեջանը երկու տարբերակն էլ դիտարկում է, սակայն «Bayraktar»-ի դեպքում հնարավոր է արտահանման խնդիրներ լինեն, քանի որ ԱԹՍ-ի որոշ կարեւոր մասեր արտադրվում են արեւմտյան երկրներում, ու հնարավոր է նրանց համաձայնության կարիքը լինի: Այդպիսի մասերից էր «WESCAM»-ի տեսախցիկ-համակարգը, որոնցից Թուրքիան, ի վերջո, կարողացավ ստանալ ու դրանցից առնվազն մեկը՝ արտադրված հենց հունիսին, պատերազմի ընթացքում հայտնվեց հայկական կողմի ձեռքում:
Այսպիսով՝ Կանադան 2019 թ. աշնանը Սիրիայում Թուրքիայի ագրեսիայից հետո դադարեցրել էր ռազմական արտահանումները, սակայն 2020 թ. գարնանը բացառություն էր արել էլեկտրաօպտիկական տեխնոլոգիաների համար, որոնց մեջ մտնում է նաեւ «WESCAM»-ի արտադրանքը: Արտադրանք, որը կարելի է համարել «Bayraktar TB2»-ի «աչքերն» ու «ուղեղը»: Արցախյան ճակատում թուրք-ադրբեջանական դուետի սանձազերծած պատերազմը կանադացիներին ստիպեց հայտարարել արտահանման հերթական դադարեցման մասին:
Բայց ինչու՞ էր Կանադան առաքումների 2019 թ. սառեցումից հետո կրկին ռազմական նշանակության սարքավորանք մատակարարել Թուրքիային, որը հատկապես վերջին տարիներին աչք է ծակում հարեւանների հանդեպ իր ագրեսիվ նկրտումներով: Ի՞նչն էր կանադացի պաշտոնյաներին դրդել փակել աչքերը այդ ամենի վրա:
Թրյուդոյի կառավարությունը, կուսակցությունը, թուրքական լոբբին եւ մեծ փողերը
«Bayraktar TB2» տեսակի դրոնների արտադրողը թուրքական «Baykar Defence» ընկերությունն է: Սրա հիմնադիրը Բայրաքթարների ընտանիքն է, որի անդամներից Սելչուկ Բայրաքթարը ընկերության տեխնիկական տնօրենն է եւ նախագահ Էրդողանի փեսան՝ դստեր ամուսինը:
Կանադական ricochet.media կայքը, ուսումնասիրելով լոբբինգի վերաբերյալ ֆեդերալ հաշվետվությունները, կարեւոր բացահայտումներ է արել թուրքական ԱԹՍ-ների համար մատակարարվող կանադական տեսախցիկ-համակարգերի մասին: Ըստ այդ հաշվետվությունների՝ պարզվել է, որ մինչեւ 2020 թ. ապրիլին Կանադայի կառավարության կողմից համապատասխան բացառություն անելը՝ դեռ փետրվարին, «Baykar Defence»-ի կողմից վարձված լոբբիստ Քեն Մաքեյը (Ken Mackay) հանդիպել է Ֆիլիպ Ջենինգսին (Philip Jennings), ով Կանադայի գաղտնի խորհրդի գրասենյակի (Privy Council Office, PCO - Կանադայի կառավարությանը ենթակա գործակալություն է, որն աջակցում է վարչապետին եւ նրա կաբինետին) պաշտոնյա է: Հանդիպման նպատակը, ըստ պաշտոնական փաստաթղթերի, եղել է «Կանադայից դեպի Թուրքիա ռազմական ապրանքների արտահանման քաղաքականության» քննարկումը: Ֆ. Ջենինգսը, համաձայն ricochet.media-ի, ի պաշտոնե հաշվետու է անմիջապես PCO-ի ղեկավարին, որը Կանադայում ամենաբարձրաստիճան քաղծառայողն է եւ կանոնավոր ձեւով մասնակցում է կառավարության նիստերին: Կանադական կայքը եզրակացնում է, որ լոբբիստ Մաքեյն ու կառավարության ներկայացուցիչ Ջենինգսը քննարկել են ԱԹՍ-ների վրա կիրառվող տեխնոլոգիաների արտահանման արգելքը վերացնելու հարցը, որը կառավարությունում քննարկվելուց հետո պետք է վերջնական հաստատում ստանար արտգործնախարար Շամպանի կողմից:
Հոկտեմբերին, երբ Արցախի դեմ Ադրբեջանի սանձազերծած պատերազմն ընթացքի մեջ էր, ricochet.media-ն նամակներ է ուղարկել Ֆ. Ջենինգսին եւ PCO-ի եւս երկու պաշտոնատար անձի՝ հետաքրքրվելով, թե կոնկրետ ինչ քննարկում է եղել թուրքական ԱԹՍ-ներ արտադրող ընկերությանը ներկայացնող լոբբիստի հետ: Նամակներն անարձագանք են մնացել: Իսկ ահա լրատվամիջոցի կողմից տեղեկատվություն ստանալու հարցմանն ի պատասխան՝ PCO-ից հայտնել են, թե իրենք չունեն որեւէ նամակագրություն կամ հաշվետվություն, որը վերաբերում է թուրքական «Baykar»-ի լոբբիստների կամ կանադական «L3Harris WESCAM»-ի ներկայացուցիչների հետ շփումներին: Սակայն լրատվամիջոցը PCO-ին ցույց է տվել Մաքեյն-Ջենինգս հանդիպման պաշտոնական գաղտնազերծումը, որն արվել է լոբբինգի մասին կանադական օրենսդրությանը համապատասխան, ինչպես նաեւ թեմայի վերաբերյալ մեջբերել է իր երկրորդ աղբյուրին:
Լրատվամիջոցի ապացույցների ճնշման տակ PCO-ի մամուլի խոսնակը հաստատել է, որ թուրքական ընկերության վարձած լոբբիստը կառավարության հետ կապվել է փետրվարի 5-ին, իսկ Ֆիլիպ Ջենինգսին հանդիպել է փետրվարի 12-ին: Խոսնակն այդ հանդիպումը բնութագրել է որպես «ընկերության խնդիրների վերաբերյալ բարձր մակարդակի բանավոր ճեպազրույց», որը տեւել է մոտ 10 րոպե: Իսկ իրենց նախորդ պնդման վերաբերյալ, թե իբր հանդիպումների մասին որեւէ ինֆորմացիա չունեն, PCO-ի ներկայացուցիչը խոստացել է փնտրել համապատասխան փաստաթղթերը:
Ricochet.media-ն ուսումնասիրել է նաեւ լոբբիստ Քեն Մաքեյի անհատական էջը «LinkedIn» սոցցանցում, ինչից պարզ է դարձել նրա նախկին հաճախորդների շրջանակը, ինչպես նաեւ կապը Պաշտպանական եւ անվտանգային արդյունաբերության կանադական ասոցիացիայի (Canadian Association of Defence and Security Industries, CADSI) հետ: Մյուս կողմից՝ «Elections Canada»-ի (համապատասխանում է ՀՀ կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովին) տվյալներից պարզվել է, որ վարչապետ Ջասթին Թրյուդոյի ղեկավարած Կանադայի լիբերալ կուսակցության դոնորներից մեկի անունը, որը հաճախակի նվիրատվություններ է կատարում իշխող քաղաքական ուժին, նույնպես Քեն Մաքեյ է, ով, ընդ որում, գրանցված է այն նույն հասցեում, ինչ լոբբիստ Մաքեյը: Այս հարցը նախկինում բարձրացվել է խորհրդարանում. լիբերալների մրցակից Պահպանողական կուսակցության պատգամավորներից մեկը 2005-ին պառլամենտում հայտարարել էր, որ Մաքեյը, ով հազարավոր դոլարներ է նվիրաբերել Լիբերալ կուսակցությանը, ֆենոմենալ արդյունք է գրանցել տեխնոլոգիական ոլորտի իր հաճախորդների համար կառավարությունից դրամաշնորհներ ստանալու հարցում՝ ի տարբերություն այլ լոբբիստների:
Կանադական լրատվամիջոցն առանձնացնում է նաեւ այն փաստը, որ չնայած լոբբիստ Մաքեյի գրանցման տվյալներում նշված է, որ նա աշխատում է «Baykar Defence»-ի համար, հաճախորդի պաշտոնական ներկայացուցիչ է նշված ոչ թե թուրքական ընկերությունից ինչ-որ մեկը, այլ Փոլ Ջենիսոնը (Paul Jennison), ով «L3Harris WESCAM»-ի փոխնախագահն է: Կանադական այս ընկերությունը չի արձագանքել լրատվամիջոցի զանգերին, իսկ Մաքեյը չի ցանկացել մեկնաբանել իր կապը «Baykar»-ի եւ «WESCAM»-ի հետ՝ նշելով, թե մեդիայի հետ չի խոսում:
Լոբբինգի մասին կանադական օրենսդրությունը լոբբիստներից պահանջում է բացահայտել իրենց հաճախորդների ֆինանսավորումը տեղական կամ արտասահմանյան կառավարությունների կողմից: Այս առումով Մաքեյը նշել է, թե թուրքական «Baykar Defence»-ը նախորդ ֆինանսական տարում Թուրքիայի կառավարությունից աջակցություն չի ստացել, իսկ ընթացիկ տարվա վերաբերյալ նման ակնկալիքներ չկան: Ըստ կանադական օրենսդրության՝ նմանատիպ ինֆորմացիայի պատշաճ ներկայացման պարտավորությունը բացառապես լոբբիստի վրա է դրված: Սակայն հաշվի առնելով մամուլի հրապարակումներն ու թուրքական կառավարության հայտարարությունները՝ հարց է ծագում, թե արդյոք Մաքեյի ներկայացրածն իրականություն է:
Չնայած PCO-ից ricochet.media-ին հայտնել էին, թե փետրվարի 12-ի Մաքեյ-Ջենինգս հանդիպումից հետո այլ հանդիպումներ չեն եղել, լրատվամիջոցը պարզել է, որ դրանից մեկ շաբաթ անց արդեն «L3Harris WESCAM»-ի կողմից վարձված լոբբիստ Բրյուս Հարթլին (Bruce Hartley) է հանդիպել արտգործնախարար Ֆրանսուա Ֆիլիպ Շամպանի հատուկ ավագ օգնական Օլիվիե Դուհեյմին (Olivier Duhaime): Համաձայն լոբբինգի ռեգիստրի՝ քննարկվել են «տնտեսական զարգացման, արդյունաբերության, պաշտպանության, միջազգային առեւտրի» հարցեր: Թե կոնկրետ ինչ թեմայի մասին է եղել զրույցը, ո՛չ Շամպանի գրասենյակը, ո՛չ Հարթլին չեն պատասխանել: Բայց ricochet.media-ն հիշեցնում է, որ լոբբիստ Հարթլին հայտնի կերպար է, ով ունի մեծ կապեր. նա 1993-2003 թթ. Կանադայի լիբերալ վարչապետ Ժան Կրետիենի խորհրդականն էր, եղել է նաեւ Կրետիեն ընտանիքի խոսնակը: 2015 թ.-ից ի վեր Հարթլին ավելի քան 15.000 դոլար է նվիրաբերել Կանադայի լիբերալ կուսակցությանը: Այս կուսակցության անդամ է նաեւ նախարար Շամպանը:
Մաքեյ-Ջենինգս եւ Հարթլի-Դուհեյմ հանդիպումներից հետո՝ մարտի 3-ին, արտգործնախարարի օգնական Օ. Դուհեյմին հանդիպել է վերը նշված կանադական ասոցիացիայի՝ CADSI-ի ներկայացուցիչը: Դուհեյմի հետ եւս մի հանդիպում կայացել է ապրիլի 17-ին: Նկատենք, որ CADSI-ի երկարամյա անդամ է նաեւ «L3Harris WESCAM»-ը: Ավելին՝ վերջինիս նախագահը նաեւ ասոցիացիայի տնօրենների խորհրդի անդամ է: Թե ինչ նպատակով են CADSI-ի ներկայացուցիչները հանդիպել նախարարի օգնականին, ասոցիացիայից ricochet.media-ին չեն պարզաբանել, սակայն նշել են, թե իրենք, ներկայացնելով Կանադայի պաշտպանական եւ անվտանգային արդյունաբերության ազգային ձայնը, պարբերաբար շփվում են կառավարության գործընկերների հետ՝ քննարկելու ասոցիացիայի անդամների համար կարեւոր հարցերի լայն շրջանակ: Երբ ricochet.media-ն հետաքրքրվել է, թե արդյոք CADSI-ն բարձրացրել է տեղական արտադրության օպտիկական սարքավորանքը կամ այլ վերահսկվող ապրանքները Թուրքիա արտահանելու հարցեր, ասոցիացիայից նշել են, թե իրենք չեն պաշտպանում որեւէ կոնկրետ ընկերության, դրա գնումներին կամ արտահանման թույլտվություններին վերաբերող շահեր: Սակայն ricochet.media-ն նկատում է, որ, թերեւս, CADSI-ի շատ անդամներ են տուժել այն սահմանափակումներից, որոնք գործում էին մինչեւ 2020 թ. ապրիլին ընդունված բացառությունը:
Կանադական ու թուրքական ձեռնարկությունների շահերը ներկայացնող լոբբիստների եւ Թրյուդոյի կառավարության պաշտոնյաների հանդիպումների կուլմինացիան կարելի է համարել Թրյուդո-Էրդողան ապրիլյան հեռախոսազրույցը, որի վերաբերյալ կանադական ընդդիմությունն ու մամուլը մինչ օրս ցավոտ հարցեր են տալիս Ջասթին Թրյուդոյի թիմին՝ ի վերջո, ինչու՞ արվեց այդ բացառությունը, եւ ինչպե՞ս եղավ, որ կանադական տեխնոլոգիաները հայտնվեցին հայերի դեմ պատերազմ վարող Ադրբեջանի ձեռքում: Այս հարցադրումներին ուղիղ պատասխան տալու փոխարեն՝ կառավարությունն անընդհատ ասում է, թե Ադրբեջանում դրանց կիրառումից հետո տեխնոլոգիաների արտահանումը դադարեցվել է: Բայց ամբողջ հարցն այն է, որ դա արվել է այն բացառությունից ամիսներ անց, որի արդյունքում հայ-ադրբեջանական ռազմական կոնֆլիկտի գոտում են հայտնվել թուրքական ԱԹՍ-ների վրա տեղադրվող եւ մարդ սպանելու հարցում կենտրոնական դեր խաղացող համակարգերը:
350.000 դոլար՝ տուժածներին, իսկ որքա՞ն է մտնում պատերազմի առեւտրականների գրպանը
Այս ֆոնին Կանադայի միջազգային զարգացման նախարար, լիբերալ Կարինա Գոուլդը հայտարարել է, թե Լեռնային Ղարաբաղում պատերազմից տուժած անձանց իրենք հատկացնելու են 350.000 դոլարի օգնություն: Ricochet.media-ն նկատում է, որ այս թիվը հայտարարելուց հետո չի ասվում, թե Թուրքիա արտահանված կանադական առնվազն 7 տեսախցիկ-համակարգերի վաճառքից գոյացած շահույթի հարկումից որքան ավելի մեծ օգուտ կստանա երկրի բյուջեն: Մեր կողմից հավելենք, որ համացանցում կա 2017 թ. պայմանագրի օրինակ, ըստ որի՝ ամերիկյան բանակը 6 հատ «CMX-15D» տեսախցիկ է ձեռք բերել 7,4 մլն դոլարով, ինչը նշանակում է, որ 1 հատն արժեցել է 1,2 մլն դոլար:
Կանադական կայքը նախարար Գոուլդին հարցրել է, թե ինչ կապ է նա տեսնում զենքի վաճառքից գոյացած շահութահարկի եւ այս զենքի կիրառման գոտում տուժած մարդկանց օգնություն հատկացնելու միջեւ, ինչին, սակայն, նախարարի խոսնակը չի պատասխանել: Ի դեպ, Կարինա Գոուլդն Օնտարիո նահանգի Բերլինգտոն քաղաքից է: Հենց այս քաղաքում է գործում «L3Harris WESCAM» ընկերությունը:
Կանադայի խորհրդարանի ստորին՝ Համայնքների պալատի պատգամավոր, ընդդիմադիր Նոր դեմոկրատական կուսակցության անդամ Ջեք Հարիսի նախաձեռնությամբ պալատի արտաքին գործերի հանձնաժողովը որոշել է միջնորդել կառավարությանը, որ վերջինս ներկայացնի արտաքին գործերի նախարարության, ԱԳ նախարարի գրասենյակի, PCO-ի եւ վարչապետի գրասենյակների միջեւ շրջանառված բոլոր այն փաստաթղթերն ու նամակագրությունները, որոնք վերաբերում են Լեռնային Ղարաբաղում կիրառված ԱԹՍ-ների կանադական տեխնոլոգիաներին:
«Կառավարությունը թափանցիկ չի եղել կանադացիների առաջ այն հարցի շուրջ, թե ինչու են «WESCAM»-ի տվիչները շարունակել վաճառվել Թուրքիային՝ չնայած վերջինիս հանդեպ գործող էմբարգոյին»,- ricochet.media-ին հայտնել է ընդդիմադիր Հարիսը: PCO-ի մամուլի խոսնակն իր հերթին նշել է, որ կաշխատեն ԱԳՆ-ի հետ՝ բավարարելու խորհրդարանի միջնորդությունը: Չխմբագրված փաստաթղթերը խորհրդարանին հատկացնելու վերջնաժամկետը տարեվերջն է: Այդուհանդերձ, ինչպես նշում է լրատվամիջոցը, հայտնի չէ, թե արդյոք դրանք հրապարակային կդարձվեն, եւ շարքային կանադացիները հնարավորություն կունենան վերջապես իմանալ, թե ինչպես են Օնտարիոյում ստեղծված տեխնոլոգիաները այդքան մեծ դեր խաղացել մահաբեր պատերազմում:
Իսկ ինչ վերաբերում է մեզ՝ հայերիս, ապա այսպիսի բացահայտումներից հետո ՀՀ իշխանությունները պիտի դասեր քաղեն ու հետագայում առնվազն զգուշավոր լինեն այս կամ այն երկրի օրինակին հետեւելու մասին բարձրագոչ հայտարարություններ անելուց՝ անտեղյակ լինելով, թե իրականում ինչ է տեղի ունեցել: Մեկ այլ հարց է տվյալ երկրի «օրինակելի» վարքագիծը գովազդելու փոխարեն նրանից պատասխան պահանջելը: Բայց արդյոք ՀՀ ներկա իշխանությունները առավելեւս հիմա ունակ են նման բանի:
Կարդացեք նաեւ՝
- «Մեր լեռները պատերազմի թիկունք չեն». Շվեյցարիայում բողոքի ակցիա են արել Արցախի դեմ պատերազմում ներգրավված տեղական ընկերությունների դեմ
- «ԼՂ-ում տեղի ունեցածը ցույց է տալիս Շվեյցարիայի դերը զենքի համաշխարհային բիզնեսում»․ Շվեյցարիայում արձագանքել են «Հետքի» հոդվածին
- Սպանելու բիզնես. ֆրանսիական ու շվեյցարական տեխնոլոգիաները՝ Ադրբեջանի կողմից կիրառվող իսրայելական «կամիկաձեներում»
Առաջին լուսանկարում՝ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանն ու Կանադայի վարչապետ Ջասթին Թրյուդոն
Մեկնաբանել